Dossier Het stikstofprobleem — 13
Reikhalzend naar uitgekeken
[21 februrai 2020] Op 20 februari presenteerde het Mesdag Zuivelfonds de resultaten van de berekeningen die deze organisatie zelf heeft gemaakt over de stikstofdepositie. Op basis van de gegevens van het RIVM én met het OPS-model van het RIVM. Menigeen in Nederland leek reikhalzend uit naar dit moment. Er waren onder de titel 'Het stikstofmodel gekraakt' presentaties van Ester Wijn, advocaat, Geesje Rotgans, onderzoeksjournalist en volgens Trouw ook landbouwlobbyist, Richard Zijlstra, civiel ingenieur, en Jan Cees Vogelaar, voorzitter van het Mesdag Zuivelfonds. Zijlstra was verantwoordelijk voor de berekeningen. Niemand werd teleurgesteld: de bijdrage van de argrarische sector in Nederland aan de stikstofdepositie in Nederland is volgens de berekeningen van het Mesdag Zuivelfonds bijna een factor twee lager dan door het RIVM berekend.
Still uit de presentatie van Richard Zijlstra. De landbouw [=agrarische sector] draagt 25,1% bij aan de stikstofdepositie en het verkeer 41,5%.
Een interessant punt waar niemand over spreekt, is hoe het dan anders zou moeten. Er is vanuit de belangenorganisaties krtitiek op de door het RIVM gehanteerde methode om de stikstofdepositie te berekenen. Het kernpunt in de bezwaren komt tot uiting in de voortdurend herhaald opmerking: 'Het hele beleid is gebaseerd op rekenmodellen.' Wie het beter weet, mag het zeggen en dat gebeurde dan ook weer vandaag. Op de presentatie werd met veel ophef gesproken over onderzoek dat het Mesdag Zuivelfonds laat doen door de Universiteit van Amsterdam (zie: Mesdagfonds laat met spoed stikstofdepositie op natuur meten. Zie ook: IBED researchers will start measuring nitrogen deposition for Mesdag Dairy Fund). Vogelaar gebruikte hierbij uitdrukkingen als 'Potverdikkie, we gaan hier overheidswerk zitten doen ... als boeren.' en 'Dit had de overheid twintig jaar geleden moeten doen. Dan hadden ze nu recht van spreken'.
Dan nog over transparantie. Het RIVM kreeg jarenlang voor de voeten geworpen dat er geen transparantie in hun handelen. Hoe wordt er gerekend? Welke gegevens worden gebruikt? Waarom zijn er zo weinig meetpunten? Uiteindelijk heeft het RIVM alles ter beschikking gesteld en op alle vragen een antwoord gegeven. Nu komt het Mesdag Zuivelfonds met cijfers die schokkend afwijken van wat het RIVM heeft gepubliceerd. Maar waar is de onderbouwing ervan? Het is op zijn zachtst gezegd ongebruikelijk dat er resultaten van een onderzoek worden gepresenteerd terwijl er niet ook al een publicatie is waarin een en ander nog eens rustig kan worden bekeken.
Vogelaar zei tegen het eind van de bijeenkomst nog wel het volgende: '[...] Dat voor ons komt zo meteen ook online dus iedereen kan het transparant narekenen: wat hebben ze gedaan, hoe hebben ze het gedaan. Dat is helemaal het vraagstuk niet.' Wij vroegen op 21 februari het Mesdag Zuivelfonds per e-mail om deze rapportage, maar deze is er nog steeds niet.
