Taeke Ridder
Taeke Bote Ridder (1921-1997) begon na zijn HBS-B diploma vlak voor de Tweede Wereldoorlog aan een studie scheikunde aan de Technische Hoogeschool Delft, richting scheikunde. Dit moest hij in 1943 door de oorlogsomstandigheden afbreken, waarna hij in onderduik ging. Direct na de oorlog volgde hij als oorlogsvrijwilliger een opleiding in Engeland tot meteoroloog bij de luchtmacht. Nog in 1945 volgde een aanstelling bij de luchtmacht als 2e luitenant/meteoroloog op de vliegbasis Gilze-Rijen. In
1946 werd hij als als luchtmachtmeteoroloog uitgezonden naar Nederlands-Indië.
Na de onafhankelijkheid van Indonesië in 1949 kreeg hij een burgerfunctie bij het Binnenlands Bestuur van Nederlands Nieuw-Guinea. Als medewerker van de Klimatologische dienst was hij onder andere beheerder van het netwerk van regenmeters en zonneschijnmeters in heel Nieuw-Guinea waarvoor schoolmeesters, havenmeesters en dergelijke de gegevens bijhielden.
Na de souvereiniteitsoverdracht van Nieuw-Guinea aan Indonesië in 1963 keerde Ridder terug naar Nederland en aanvaardde hij een functie bij de afdeling Kilimatologie van het KNMI te de Bilt. In het begin van de jaren zeventig van de vorige eeuw raakte Ridder betrokken bij het onderzoek naar de chemische samenstelling van de neerslag.
Ridder zou overigens na zijn pensioen na jaren ploeteren op de cijfers uit zijn tijd in Nieuw-Guinea. Hij had de cijfers van 'zijn' waarnemers altijd bewaard en vond dat hij het aan hun noeste arbeid en inzet verplicht was om deze cijfers voor het nageslacht en de wetenschap vast te leggen.
Ridder was een nauwgezet, kwaliteitsgericht en vasthoudend man. Hij heeft zich in de jaren tachtig van de vorige eeuw vooral ingespannen om de monsterneming van neeslag voor chemisch onderzoek te verbeteren. Daarnaast stond hij aan de basis van de reguliere en ordelijke publicatie van meetgegevens van het eerste Nederlandse meetnet voor de chemische samenstelling van neerslag.
Taeke overleed, vlak voor zijn 76ste verjaardag, op 28 november 1997.
Een zogeheten Engelse opstelling voor chemisch onderzoek van de neerslag op het experimenteerveld van het KNMI in De Bilt in de eerste helft van de jaren tachtig. Deze bijzondere opstelling was bedacht door Ridder. De Engelse opstelling was een bekend fenomeen uit de meteorologie en werd gebruikt voor nauwkeurige metingen van de hoeveelheid neerslag. Het basisidee was om neerslag op te vangen op de hoogte van het maaiveld. De gebruikelijke vangers voor chemisch onderzoek van de neerslag hadden (en hebben) meestal een opvanghoogte van 1,50 meter boven het maaiveld. De resultaten van het onderzoek leerden dat met de Engelse opstelling gemiddeld tot 5% lagere concentraties van stoffen in de neerslag werden waargenomen. Een constatering waar niemand ooit iets mee heeft gedaan.
Foto T. Ridder, archief Ed Buijsman.
= Selectie van de publicaties van Ridder
Indien Ridder niet de eerste auteur is, is zijn naam vet weergegeven.
- Ridder TB, 1974. Schiermonnikoog of Witteveen als achtergrondstation. Memorandum 74-526, Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut, De Bilt.
- Ridder TB, 1974. Verschillen in meetresultaten bij regenmeters van het Rossby-, WMO- en OECD-net te Witteveen. Memorandum 74-519, Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut, De Bilt.
- Ridder TB, 1975. Vergelijking van de sulfaat- en zuurgraadmetingen in de neerslag verricht door TNO met die, verricht door de Keuringsdienst van Waren te Rotterdam. Memorandum 75-527, Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut, De Bilt.
- Ridder, TB, 1978. Over de chemie van de neerslag. Vergelijking van meetresultaten [PDF]. Wetenschappelijk rapport 78-04, Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut, De Bilt.
- KNMI/RIV, 1979. Meetnet voor bepaling van de chemische samenstelling van de neerslag in Nederland. Jaaroverzicht 1978. KNMI-rapport 155-1, Rapport 117/79/LMC. Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut, De Bilt, en Rijks Instituut voor Volksgezondheid, Bilthoven. [Er zouden er nog veel volgen; tot aan het eind van de jaren tachtig alle onder redactie van Ridder]
- Ridder TB, 1980. Chemie van de neerslag. Vergelijking van meetresultaten van maandmonsters van eenzelfde meetveld [PDF]. Verslag 348, Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut, De Bilt.
- Van Breemen, N, Burrough, PA, Velthorst, EJ, Van Dobben, HF, De Wit, T, Ridder, TB, Reijnders, HFR, 1982. Soil acidification from atmospheric ammonium sulphate in forest canopy throughfall. Nature 299, 548-550. [Helaas niet gratis te verkrijgen]
- Asman, WAH., Ridder, TB, Reijnders, HFR, Slanina J, 1982. Influence and prevention of bird-droppings in precipitation chemistry experiments. Water, Air, and Soil Pollution 17, 415-420. [Helaas niet gratis te verkrijgen]
- Asman, WAH, Buijsman, E, Reijnders, HFR, Ridder, TB, Slanina, J, 1982. Chemical composition of precipitation collected on a weather ship in the North Atlantic: preliminary results. A joint KNMI-ECN IMOU-RIV project. [PDF] Technisch Rapport TR-15, Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut, De Bilt.
- Ridder TB, 1984. Meetnetten chemie en neerslag, 1956 t/m 1983. Memorandum FM-84-33, Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut, De Bilt.
- Ridder, TB, Baard, JH, Buishand, TA, 1984. De invloed van monsternamemethoden en analysetechnieken op gemeten chemische concentraties in regenwater [PDF]. Technisch rapport TR-55, Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut, De Bilt.
- Ridder, TB, 1985. Beschrijving van de meetreeksen van de Nederlandse posten van het Rosbynet. Memorandum FM-85-32. Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut, De Bilt.
- Ridder, TB, Buishand, TA, Reijnders, HFR, ‘t Hart, MJ, Slanina, J, 1985. Effects of storage on the composition of main components in rainwater samples. Atmospheric Environment 19, 759-762. [Helaas niet gratis te verkrijgen]
- Buijsman, E, Jonker, PJ, Asman, WAH & Ridder, TB, 1991. Chemical composition of precipitation collected on a weathership on the North Atlantic [PDF]. Atmospheric Environment A, 25 (5-6), 873-883.
= Publicaties van Ridder over de periode in Nieuw-Guinea
- Ridder, TB, 1995. Rainfall in New Guinea (Irian Jaya) [PDF]. Publicatie 183-1, Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut, De Bilt.
- Ridder, TB, 1995. Vergelijking van zware regens te Hollandia (Nieuw Guinea), thans Jayapura (Irian Jaya) met zware regens te De Bilt [PDF]. Publicatie 183-2, Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut, De Bilt.
- Ridder, TB, 1995. Verdamping in Nieuw-Guinea, vergelijking van gemeten hoeveelheden met berekende hoeveelheden [PDF]. Publicatie 183-3, Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut, De Bilt.
- Ridder,TB, Weeda, HWH, 1995. Beschrijving van het klimaat te Merauke, Nieuw-Guinea (Irian Jaya), in verband met de eventuele vestiging van een zoutwinningsbedrijf aldaar [PDF]. Publicatie 183-4, Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut, De Bilt.
- Ridder, TB, 1995. Overzicht van klimatologische en geofysische publicaties betreffende Nieuw-Guinea [PDF]. Publicatie 183-5, Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut, De Bilt.